Stop pożarom traw

94% wszystkich pożarów traw, stanowią te, za których wzniecenie odpowiedzialny jest człowiek.

Od pokoleń wśród wielu ludzi panuje bowiem przekonanie, że spalenie trawy spowoduje szybszy i bujniejszy jej odrost, a tym samym przyniesie korzyści ekonomiczne. Jest to jednak całkowicie błędne myślenie. Rzeczywistość wskazuje, że wypalanie traw prowadzi do nieodwracalnych, niekorzystnych zmian w środowisku naturalnym - ziemia wyjaławia się, zahamowany zostaje bardzo pożyteczny, naturalny rozkład resztek roślinnych oraz asymilacja azotu z powietrza. Do atmosfery przedostaje się szereg związków chemicznych będących truciznami dla ludzi i zwierząt.

Wypalanie traw jest również przyczyną pożarów, które wymykają się spod kontroli i przenoszą na pobliskie lasy i zabudowania. Wystarczy mała zmiana kierunku wiatru. Pożary nieużytków, z uwagi na ich charakter i zazwyczaj duże rozmiary, angażują znaczną liczbę sił i środków straży pożarnych. Każda interwencja to poważny wydatek finansowy. Strażacy zaangażowani w akcję gaszenia pożarów traw, łąk i nieużytków, w tym samym czasie mogą być potrzebni do ratowania życia i mienia ludzkiego w innym miejscu. Niestety pożary te niejednokrotnie prowadzą też do wypadków śmiertelnych.

W Polsce w 2016 roku odnotowano 126 228 pożarów, wśród których były 36 442 pożary traw na łąkach i nieużytkach rolnych w tych zdarzeniach życie straciło 6 osób. Szacowane straty materialne w wyniku pożarów traw, w 2016 roku, to 8 700 000 złotych.

Pożary traw powodują również spustoszenie nie tylko dla flory ale i fauny. W ogniu giną miliony stworzeń żyjących pod i na ziemi, takich jak chociażby: ptaki mające swoje miejsca lęgowe wśród traw (np. lubiany przez wszystkich skowronek), pszczoły, trzmiele, zwierzęta domowe, które przypadkowo znajdą się w zasięgu pożaru (tracą orientację w dymie, ulegają zaczadzeniu), zwierzęta leśne (sarny, jelenie czy dziki), bażanty, kuropatwy, zające. W płomieniach lub na skutek podwyższonej temperatury śmierć ponosi wiele pożytecznych zwierząt kręgowych: płazy (żaby, ropuchy, jaszczurki), ssaki (krety ryjówki, jeże, zające, lisy, borsuki, kuny, nornice, badylarki, ryjówki i inne drobne gryzonie). Przy wypalaniu giną mrówki, biedronki, dżdżownice, pająki, wije i inne owady.

Strażacy przypominają, że wypalanie traw jest zabronione prawnie. Działanie to po pierwsze zagrożone jest karą grzywny do 5 tys. zł na mocy przepisów kodeksu wykroczeń. Kodeks karny za wypalanie traw, które doprowadzi do pożaru zabudowań i zagraża życiu i zdrowiu wielu osób lub mieniu w wielkich rozmiarach przewiduje karę od roku do 10 lat więzienia. Za samo stworzenie bezpośredniego zagrożenia wystąpienia tych zdarzeń grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Za wypalanie traw grożą, oprócz kar nakładanych np. przez policję czy prokuraturę, także dotkliwe kary finansowe nakładane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w postaci zmniejszenia od 5 do 25%, a w skrajnych przypadkach nawet odebrania, należnej wysokości wszystkich rodzajów dopłat bezpośrednich za dany rok.

Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej przy współpracy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji zainicjowała kampanię "Stop pożarom traw". W ramach kampanii uruchomiono stronę internetową dostępna pod adresem www.stoppozaromtraw.pl, na której znalazły się zestawy materiałów i ulotek informacyjnych.